Kazus przykładowy jest następujący: Firma X Sp. z o.o. wystawiła na rzecz Pana W.S. prowadzącego dział. gospodarczą pod nazwą „Y” fakturę nr 1 z daty 01.10.2007r. wymagalną na dzień 30.10.2007r. natomiast Pan W.S. w dniu 20.09.2009r. wystawił na rzecz firmy X Sp. z o.o. fakturę nr 2 z datą wymagalności na dzień 27.09.2009r. Pan W.S. poprzez e-sąd uzyskał nakaz zapłaty na spółkę X w dniu 11.12.2010r. Nakaz ten uprawomocnił się i egzekucja z niego prowadzona była bezskuteczna względem X sp. z o. o. Pan W.S. wystąpił o zapłatę wobec członków zarządu owej spółki. Tym sposobem dnia 01.02.2012r. uzyskał nakaz zapłaty (oczywiście w e-sądzie) na prezesa X sp. z o.o. – Pana B. (który nie odwołuje się z powodu złego adresu doręczenia) Obecnie trwa egzekucja wobec Pana B należności wobec Pana W.S.
Pan B udaje się do prawnika po poradę prawną i uzyskuje informację o możliwości potrącenia należności z fakturą nr 1. Pan B jest zdziwiony, bowiem należność z tej faktury jest na dziś dzień przedawniona (wobec spraw gospodarczych 2 letni termin przedawnienia). Jednak dzięki art. 502. k.c. może to zrobić. Bowiem: „Wierzytelność przedawniona może być potrącona, jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło.”. Kiedy potrącenie stało się możliwe? Otóż wówczas gdy obie wierzytelności były wymagalne (nadszedł termin do ich zapłaty) Należność z faktury nr 1 była wymagalna 30.10.2007r., a należność z faktury nr 2 – 27.09.2009r. Między tymi datami nie upłynęło ponad 2 lata, zatem potrącenie będzie możliwe. W celu skorzystania z potrącenia należy wystosować do kontrahenta pismene oświadczenie co z czym potrącam. W n/n przypadku datą potrącenia będzie pierwszy dzień wymagalności faktury nr 2. Do potrącenia należy więc także doliczyć odsetki ustawowe od faktury nr 1 od daty wymagalności do daty potrącenia.
Ponieważ zgodnie z art. 499 k.c. „Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe” nasz kontrahent nie może obciążać nas odsetkami.
Czy potrącenia można dokonać mimo trwania egzekucji? Można, należy oświadczenie o potrąceniu wysłać poza kontrahentem także komornikowi. Ten ostatni ustali z wierzycielem czy uznaje skuteczność potrącenia – jeśli tak, to sam wierzyciel musi poskładać odpowiednie wnioski (ograniczyć lub umorzyć egzekucję) a jeśli nie – nie pozostaje nic innego jak powództwo przeciw egzekucyjne.
Co z faktem braku tożsamości podmiotów? Potrącenie należy na wszelki wypadek wystosować i w imieniu członka zarządu i spółki X, jednak fakt, iż odpowiedzialność byłego prezesa – Pana B. niejako jest to odpowiedzialność subsydiarna, gdyż uzupełnia ona odpowiedzialność spółki za jej zobowiązania, powoduje, że skorzystać można z zarzutów przysługujących pierwotnemu dłużnikowi.
