Dnia 8 września 2016 roku wchodzi w życie ustawa z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Podobno przyniesie dużo szybsze i sprawniejsze ściąganie długów, czy na pewno?
Oto co mówi o nowelizacji Prezes Krajowej Rady Komorniczej Rafał Fronczek: „To wręcz rewolucyjne zmiany. Przede wszystkim wprowadza się daleko idącą informatyzację do postępowania egzekucyjnego. Ale nowelizacja obejmuje nie tylko zmiany związane z informatyzacją. Obejmuje ona też inne istotne regulacje, które będą miały wpływ na postępowanie i pracę komornika. Generalnie możemy powiedzieć, że projektowane zmiany mają na celu usprawnienie postępowania egzekucyjnego, przy zachowaniu gwarancji procesowych jego uczestników, poprawę skuteczności egzekucji i obniżenie kosztów postępowania dla stron oraz organów egzekucyjnych.”
Poniżej zestawienie przepisów dawnych i obecnych wykonane przez naszego pracowitego aplikanta adwokackiego Mariusza Maksisa.
ZMIANY W POSTĘPOWANIU EGZEUKYCJNYM – 8 września 2016 r.
| Dotychczasowe brzmienie | Nowe brzmienie |
|
Wprowadzenie formy składania wniosków i oświadczeń oraz wysłuchania strony za pośrednictwem systemu teleinformatycznego (art. 760 k.p.c.) |
|
|
– na podstawie przepisów szczególnych oraz przy uprzednim wyborze takiej formy – forma obligatoryjna |
|
|
Skarga na czynności komornika |
|
| – bezpośrednio do sądu | – skargę wnosi się za pośrednictwem komornika (w terminie tygodniowym od dokonania czynności), który w terminie 3 dni sporządza uzasadnienie zaskarżonej czynności i przekazuje do sądu / bądź uwzględnia w całości (art. 767 § 4 i § 5 k.p.c.)
– skarga nie przysługuje na: (art. 767 § 1[1]) * zarządzenie komornika o wezwaniu do usunięcia braków pisma, * zawiadomienie o terminie czynności, * uiszczenie przez komornika podatku o d towarów i usług |
|
Regulacja obowiązku zwrotu kosztów niezbędnych do celowego przeprowadzenia egzekucji |
|
| – Dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. (art. 770 k.p.c.) |
– Dłużnik zwraca wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji, w tym koszty poszukiwania majątku dłużnika. (art. 770 k.p.c.) |
|
Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej do tej samej rzeczy/prawa majątkowego |
|
| – rozstrzygał sąd rejonowy, a przekazanie akt powodowało wstrzymanie czynności egzekucyjnych (art. 773 k.p.c.) | – wprowadzenie zasady pierwszeństwa: postępowanie prowadzi łącznie ten organ, który jako pierwszy dokonał zajęcia; (art. 773 k.p.c.)
a w razie niemożności ustalenia pierwszeństwa – ten, który dokonał zajęcia w wyższej kwocie – zbieg nie wstrzymuje czynności egzekucyjnych |
|
Wniosek o wszczęcie egzekucji / żądanie przeprowadzenia egzekucji z urzędu |
|
| – konieczność wskazania kilku sposobów egzekucji | – umożliwia przeprowadzenie egzekucji wg wszystkich dopuszczalnych sposobów (art. 799 k.p.c.)
* nie dot. egzekucji z nieruchomości – nadal konieczne jest sprecyzowanie we wniosku wierzyciela * wierzyciel nadal może wskazać wybrany/-e przez siebie sposób/-by * organ egzekucyjny stosuje sposób najmniej uciążliwy dla dłużnika |
|
Poszukiwanie majątku dłużnika z urzędu |
|
| – komornik fakultatywnie mógł wezwać dłużnika do złożenia wyjaśnień
– wierzyciel mógł zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika za wynagrodzeniem |
– jeżeli wierzyciel/sąd nie wskaże majątku pozwalającego na zaspokojenie świadczenia – komornik z urzędu – wezwie dłużnika do złożenia wykazu majątku lub innych niezbędnych wyjaśnień (art. 801 k.p.c.)
– jeśli powyższe działania będą nieskuteczne – wówczas wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika (art. 801[1] k.p.c.) |
|
Umorzenie postępowania |
|
| – uchylenie art. 823 k.p.c stanowiącego o umorzeniu postępowania ex lege jeżeli wierzyciel w ciągu roku nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania.
– zniesienie obligatoryjnego wysłuchania stron przed zawieszeniem lub umorzeniem postępowania |
– postępowanie umarza się z urzędu jeżeli wierzyciel w ciągu 6 miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania. (art. 824 § 1 pkt 4) k.p.c.)
– fakultatywne wysłuchanie wierzyciela i dłużnika przed zawieszeniem/umorzeniem postępowania (art. 827 § 1 k.p.c.) |
|
Postępowanie przeciwegzekucyjne |
|
| – można oprzeć na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie
– doprecyzowanie właściwości sądu w sprawach z powództw przeciwegzekucyjnych (przypadki gdy postępowanie egzekucyjne prowadzi organ spoza właściwości ogólnej) |
– można oprzeć na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne (art. 840 § 1 pkt 2) k.p.c.)
– powództwa przeciwegzekucyjne wytacza się przed sąd rzeczowo właściwy, w którego okręgu prowadzi się egzekucję. Miejsce prowadzenia egzekucji określa się na podstawie przepisów k.p.c. regulujących właściwość miejscową organu egzekucyjnego także wtedy, gdy do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną. (art. 840 § 3 k.p.c.) |
|
Przejście egzekwowanego uprawnienia na inną osobę (inter vivos) |
|
| – brak regulacji | – osoba ta może wstąpić do postępowania na miejsce wierzyciela za jego zgodą, o ile przejście będzie wykazane dokumentem urzędowym lub dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym (art. 804 [1] k.p.c.) |
|
Rękojmia przystępującego do przetargu |
|
| – przystępujący do przetargu jest obowiązany złożyć rękojmię w wysokości 1/10 sumy oszacowania | – zniesienie obowiązku rękojmi jeżeli suma oszacowania jest niższa niż 5 000,00 zł
(art. 867[1] k.p.c.) – Rękojmi nie składa wierzyciel przystępujący do przetargu, któremu przysługuje wierzytelność o wartości nie niższej od wysokości rękojmi i jeżeli do tej wysokości jego wierzytelność oraz prawa korzystające z pierwszeństwa przed tą wierzytelnością znajdują pokrycie w cenie wywołania. Jeżeli wartość wierzytelności jest niższa od wysokości rękojmi albo znajduje tylko częściowe pokrycie w cenie wywołania, wysokość rękojmi obniża się – w pierwszym przypadku do różnicy między pełną rękojmią a wartością wierzytelności, w drugim przypadku – do części wartości wierzytelności niepokrytej w cenie wywołania. |
|
Sprzedaż w drodze licytacji elektronicznej – nowa forma |
|
| Art. 879(1). Do sprzedaży w drodze licytacji elektronicznej stosuje się przepisy rozdziału 2 z odrębnościami wynikającymi z niniejszego rozdziału. Art. 879(2). Komornik dokonuje sprzedaży w drodze licytacji elektronicznej na wniosek wierzyciela. W razie złożenia wniosku komornik oddaje zajęte ruchomości pod dozór innej osobie niż dłużnik, chyba że dozór taki został już ustanowiony albo ruchomość została złożona do depozytu sądowego lub oddana na przechowanie właściwej instytucji. Art. 879(3). Wniosek o dokonanie sprzedaży w drodze licytacji elektronicznej składa się przed wyznaczeniem terminu licytacji lub wraz z wnioskiem o wyznaczenie drugiej licytacji. Art. 879(4). § 1. Sprzedaż w drodze licytacji elektronicznej jest dokonywana za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. § 2. Komornik zamieszcza obwieszczenie o licytacji elektronicznej także w systemie teleinformatycznym. § 3. W obwieszczeniu o licytacji elektronicznej wskazuje się przedmiot oraz warunki licytacji, sumę oszacowania i cenę wywołania oraz miejsce i czas, w których można oglądać ruchomość, a ponadto zdjęcie lub zdjęcia ruchomości podlegającej sprzedaży, informację o chwili rozpoczęcia i o chwili zakończenia licytacji oraz informację o tym, że warunkiem udziału w licytacji jest złożenie rękojmi. W obwieszczeniu o licytacji elektronicznej zamieszcza się wzmiankę, że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do przeprowadzenia licytacji i przybicia na rzecz nabywcy bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te przed rozpoczęciem przetargu nie złożą dowodu, że wniosły powództwo o zwolnienie ruchomości od egzekucji i uzyskały w tym zakresie orzeczenie wstrzymujące egzekucję. W obwieszczeniu o licytacji elektronicznej komornik poucza o treści § 4 oraz art. 879(5), art. 879(6) § 1 i art. 879(9). § 4. W sądach rejonowych zapewnia się dostęp do systemu teleinformatycznego obsługującego licytację elektroniczną. Art. 879(5). § 1. Przystępujący do przetargu składa rękojmię za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. § 2. Rękojmia może być także złożona komornikowi, który potwierdza ten fakt w systemie teleinformatycznym. Art. 879(6). § 1. Licytacja elektroniczna rozpoczyna się z chwilą określoną w obwieszczeniu o licytacji elektronicznej i kończy się w chwili wyznaczonej przez komornika. § 2. Komornik wyznacza termin rozpoczęcia i zakończenia licytacji elektronicznej w taki sposób, aby czas jej trwania wynosił co najmniej siedem dni, a jej zakończenie przypadało w godzinach urzędowania sądu rejonowego, przy którym działa komornik. § 3. Natychmiast po zakończeniu licytacji elektronicznej komornik udziela przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę w chwili zakończenia licytacji elektronicznej. Przybicie jest udzielane w systemie teleinformatycznym. Art. 879(7). O przybiciu komornik zawiadamia wierzyciela i dłużnika. Zawiadomienie o przybiciu doręcza się licytantom za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Art. 879(8). W przypadku, o którym mowa w art. 870 § 3, zrzeczenie jest dokonywane wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Art. 879(9). Nabywca jest obowiązany zapłacić cenę nabycia w dniu następnym po doręczeniu zawiadomienia o przybiciu w godzinach urzędowania kancelarii komorniczej lub na rachunek bankowy komornika do godziny osiemnastej dnia następnego. Jeżeli ten dzień przypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, cenę uiszcza się w następnym dniu po dniu albo dniach wolnych od pracy. Cena nabycia może być uiszczona za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Art. 879(10). § 1. W przypadkach, o których mowa w art. 865 § 1, art. 866(1) oraz art. 866(2) § 1 i 2, wybór przedsiębiorcy lub przedsiębiorstwa może być dokonany na wniosek wierzyciela złożony za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. § 2. Komornik może sprzedać ruchomości, o których mowa w art. 864 § 2, oraz dokonać wyboru osoby, której sprzeda ruchomość, w trybie określonym w art. 864(1), za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Art. 879(11). Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzenia licytacji elektronicznej oraz sposób wykorzystania systemu teleinformatycznego obsługującego licytację elektroniczną do czynności, o których mowa w art. 879(10), mając na względzie zapewnienie ochrony praw osób uczestniczących w licytacji, sprawność postępowania, skuteczność egzekucji, zapewnienie bezpieczeństwa posługiwania się dokumentami w postaci elektronicznej oraz dostępność systemu teleinformatycznego. |
|
